Bebeklerin 7. ve 8. aydan itibaren bakla hariç tüm kurubaklagil türlerini tüketebileceğini belirten İstanbul Atlas Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Beslenme ve Diyetetik Bölüm Başkanı Prof. Dr. M. Emel Alphan, baklanın favizm ve kansızlık riski nedeniyle 2 yaşından önce tüketilmemesini, 2 yaşından sonra ise çocuğun yaşına göre önerilen miktarlarda tüketilmesi gerektiğini söyledi. Kurubaklagillerin koruyucu etkilerine dikkat çeken Prof. Dr. M. Emel Alphan, “Bu koruyucu etkiler; kurubaklagillerin yağ içermemesi, kan şekerinin yükselmesini yavaşlatıcı özelliği, prebiyotik olması, yüksek lif içermesi ve zengin fitokimyasal bileşenlere sahip olmasıdır. Düzenli kuru baklagil tüketiminin obezite, kardiyovasküler hastalıklar ve kolon kanseri gibi sağlık sorunlarının riskini düşürdüğü çalışmalarla ortaya konmuştur” dedi.
İstanbul Atlas Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Beslenme ve Diyetetik Bölüm Başkanı Prof. Dr. M. Emel Alphan, bebeklerde ve çocuklarda kurubaklagil tüketimi ve dikkat edilmesi gerekenlere ilişkin değerlendirmelerde bulundu.
Kurubaklagiller yüksek koruyucu etkiye sahip
Çocuklarda kurubaklagil tüketiminin sağlıklı ve dengeli beslenme açısından önemli olduğunu ifade eden Prof. Dr. M. Emel Alphan, “Bakla hariç tüm kurubaklagil türlerini bebeklerin 7. ve 8. aydan sonra yaşına göre önerilen miktarlarda tüketmesi gereklidir. Kurubaklagiller, aynı zamanda beslenme ile ilişkilendirilen birçok kronik hastalığın önlenmesinde koruyucu rol oynamaktadır. Bu koruyucu etkiler; kurubaklagillerin yağ içermemesi, kan şekerinin yükselmesini yavaşlatıcı özelliği, prebiyotik olması, yüksek lif içermesi ve zengin fitokimyasal bileşenlere sahip olmasıdır. Düzenli kurubaklagil tüketiminin obezite, kardiyovasküler hastalıklar ve kolon kanseri gibi sağlık sorunlarının riskini düşürdüğü çalışmalarla ortaya konmuştur. Aynı zamanda prebiyotik özellikleri ile bağırsaklardaki probiyotiklerin varlığını ve çoğalmasını teşvik ederek, sindirim sistemi sağlığının korunmasına katkı sağlar” dedi.
Bebeklerde kurubaklagil tüketimine ne zaman geçilmelidir?
Bebeğin gelişimine ve anne sütü alma durumuna göre kurubaklagillere geçiş süresinin belirlenebileceğini belirten Prof. Dr. M. Emel Alphan, “Türkiye Beslenme Rehberi’nin önerisi ‘Kırmızı-yeşil mercimek, nohut, fasulye gibi kurubaklagiller, 7. ve 8. aylarda sebze pürelerine, çorbalara ezilerek eklenir, daha sonra tek başına verilebilir’ şeklindedir. Anne sütü almayan bebeklerde 7. aydan sonra kurubaklagillerin tüketimi önerilirken, anne sütü alan bebekler için 8. ayda tüketilmeye başlanması önerilmektedir” dedi.
İlk kurubaklagil denemesine kırmızı mercimekle başlanabilir
Türkiye Beslenme Rehberi’nde 2-3 yaş için haftada 1 çocuk porsiyonu, 4-6 yaş için haftada 1-2 çocuk porsiyonu; 7-10 yaş için haftada 3 yetişkin porsiyonu; 11-18 yaş için haftada 3 yetişkin porsiyonu tüketiminin önerildiğini kaydeden Prof. Dr. M. Emel Alphan, “Daha küçük çocuklar için haftalık veya günlük tüketim önerisi bulunmamaktadır. Bir porsiyon kurubaklagil 4-5 yemek kaşığı (≈130 g) haşlanmış nohut, kuru fasulye, barbunya, mercimek ve börülceye eşdeğerdir. Çocuklar için yetişkinlik döneminde verilebilen porsiyon miktarının yarısı ile kuru baklagil denemesine 7. ve 8. aylarda mercimek ile başlanabilir. Nohut ve kuru fasulye gibi gaz yapıcı özelliği daha yüksek olan kuru baklagillerin mercimekten sonraki süreçlerde doğru pişirme yöntemleri ile ve kabukları soyularak (gaz yapıcı özelliği kabuklarındadır) tüketilmesi sağlanmalıdır” dedi.
Kuru fasulye, pilav ve ayran üçlüsü…
Kurubaklagillerde triptofan, kükürtlü amino asitler ve tirozin gibi bazı elzem aminoasitlerin sınırlı miktarda bulunduğunu ifade eden Prof. Dr. M. Emel Alphan, “Bu eksik aminoasitler tahıllar ile tamamlanabilir. Süt ürünlerinin de tahıl ve kuru baklagillerle birlikte tüketilmesi öğünün protein kalitesinin yükseltilmesini sağlar. Kültürümüzde yer alan kuru fasulye pilav ve ayran üçlüsü buna en güzel örnektir. Ezogelin çorbaya katılan mercimek, pirinç ve bulgur protein kalitesi artmış besleyici bir çorbadır. Çocukların sevebileceği şekillerde çorbalarla (sütlü mercimek çorbası, erişteli yeşil mercimek çorbası), tatlılarla (kuru fasulye tatlısı ve keki ile aşure), leblebi, salata (nohut, yeşil mercimek ve börülce salatası, humus), köfte şeklinde (yeşil mercimek köftesi “falafel” ve kırmızı mercimek köftesi) tüketimi kolaylaştırılabilir” dedi.
Prof. Dr. M. Emel Alphan, kuru baklagillerdeki demirin vücutta kullanılabilirlik oranının düşük olduğunu belirterek “C vitamini ile kuru baklagillerin birlikte tüketilmesi, demirin emilimini arttırır. Sebzeli kuru baklagil yemeklerinin tüketilmesi de demir emilimini arttırır” dedi.
Bakla 2 yaşından önce tüketilmemeli
Baklanın 2 yaşından küçük bebekler için kesinlikle kaçınılması gereken besinler arasında yer aldığını belirten Prof. Dr. M. Emel Alphan, “Bakla, ‘favizm’ adı verilen bir hastalığın tetikleyicisi olabilir. Favizm, glukoz 6 fosfat dehidrogenaz (G6PD) adlı enzimin eksikliği nedeniyle ortaya çıkmaktadır. G6PD eksikliği, özellikle 2 yaş altı bebeklerde yaygın olarak görülür ve bakla tüketimi, kırmızı kan hücrelerinin aniden parçalanmasına yol açarak ciddi kansızlık nedeni olabilir. Favizm durumunda hayatı tehdit edebilecek bir anemiyle karşılaşılmaktadır” uyarısında bulundu.
Soya fasulyesine dikkat!
Prof. Dr. M. Emel Alphan, soya fasulyesinin ve soya ürünlerinin (soya kıyması ve eti, soya sütü, tofu vb.) içeriğindeki östrojen ön maddeleri sebebiyle çocukluk çağında tüketiminin sınırlandırılması ve aşırıya kaçılmaması gereken bir besin olduğunu söyledi.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
